การปรับสมดุลพลังงานและจักระหรือวงล้อชีวิตทั้ง 7 ประจำร่างกายนั้นเป็นทฤษฎีและแนวปฏิบัติในศาสตร์โยคะแห่งอารยธรรมอินเดียโบราณ โดยมีความเชื่อว่าภายในร่างกายของมนุษย์มีจุดรวมพลังงานสำคัญๆ หรือที่เรียกว่าจักรชากรากระจายอยู่ตามแนวสันหลังและศูนย์กลางร่างกาย เมื่อจักรชากราเหล่านี้ขัดข้องหรือไม่สมดุลก็จะส่งผลต่อสุขภาพกายใจและชีวิต การปรับสมดุลจักรชากราจึงเป็นวิธีหนึ่งที่ช่วยฟื้นฟูพลังงานและความสมดุลให้แก่ร่างกายจิตใจ ซึ่งขั้นตอนปรับสมดุลจักระ มีขั้นตอนดังต่อไปนี้
- หาสถานที่ที่เงียบสงบและปลอดโปร่ง เช่น ห้องสวดมนต์ ห้องปฏิบัติธรรม เพื่อไม่ให้มีสิ่งรบกวน
- นั่งในท่าสบาย อาจเป็นท่าสมาธิ หรือนั่งคุกเข่า ขาคู่หน้า สะโพกตั้งฉาก หลังตรง ตั้งศีรษะตรง
- วางมือทั้งสองบนตัก พร้อมกับหลับตา เริ่มทำสมาธิด้วยการสูดลมหายใจเข้าออกอย่างช้าๆ ลึกๆ นับ 1 ถึง 10 หรือจนรู้สึกสงบ
- จินตนาการภาพวงกลมหรือรูปทรงดอกบัวสีแดง ณ บริเวณรากฝ่าเท้า ซึ่งเป็นจักรมูลาธาร รากฐานแห่งพลังชีวิต เป็นแหล่งพลังงานที่เกี่ยวกับความมั่นคง ความปลอดภัย และความมั่งคั่งถาวร
- สัมผัสพลังงานจากวงกลมสีแดง รับรู้พลังงานไหลเวียนในร่างกาย กระจายไปยังจักรอื่นๆ
- จินตนาการวงกลมหรือดอกบัวสีส้ม ณ บริเวณท้องน้อย ซึ่งเป็นจักรสวาธิษฐาน จักรนี้เกี่ยวกับความสมบูรณ์ของสัญชาตญาณ ความรู้สึกทางเพศ และพลังแห่งความอยู่รอด
- รับรู้พลังจากวงกลมสีส้ม ปล่อยให้พลังงานจากจักรสวาธิษฐานไหลเวียนและผสานกับจักรมูลาธารสีแดง
- จินตนาการวงกลมหรือดอกบัวสีเหลืองสด ณ บริเวณสะดือ ซึ่งเป็นจักรนาภิชัคร จุดรวมพละกำลังและพลังงานศูนย์กลางของร่างกาย เกี่ยวกับการย่อยอาหาร ระบบนิเวศน์ภายใน และความสมดุลทางร่างกาย
- สัมผัสพลังจากวงกลมสีเหลืองสด ผ่านพลังงานไหลเวียนในทั้งร่างกาย เชื่อมกับจักรสีส้มและแดง
- จินตนาการวงกลมหรือดอกบัวสีเขียวมรกต ณ บริเวณกลางอก ซึ่งเป็นจักรอนาหตา เกี่ยวกับการรับรู้ทางจิตวิญญาณ การได้ยินเสียงภายใน สัมผัสพิเศษ พลังงานแห่งความรักและพลังชีวิต
- รู้สึกถึงพลังพลังงานแห่งความรักและการได้ยินจากวงกลมสีเขียว ให้พลังงานเชื่อมต่อกับจักรสีเหลือง ส้มและแดง
- จินตนาการวงกลมหรือดอกบัวสีคราม ณ บริเวณลำคอ ซึ่งเป็นจักรวิสุททะ เป็นจุดศูนย์รวมการสื่อสาร การแสดงออก การพูด พลังการเปล่งเสียงและความสัมพันธ์ทางสังคม
- รู้สึกถึงพลังอันทรงพลังในการสื่อสารและแสดงออก ให้พลังงานวงกลมสีครามเชื่อมต่อกับจักรอื่นๆ
- จินตนาการวงกลมหรือดอกบัวสีฟ้าหรือน้ำเงินคราม ณ บริเวณระหว่างคิ้ว ซึ่งเป็นจักรอาญาชัคร เป็นอาณาจักรแห่งการรู้คิด การรับรู้ ปัญญาญาณ และการมีวิสัยทัศน์
- รับรู้พลังปัญญาญาณ ความรู้และวิสัยทัศน์ ปล่อยให้พลังงานจากวงกลมสีน้ำเงินเชื่อมกับจักรอื่นๆ
- จินตนาการวงกลมหรือดอกบัวสีม่วงหรือสีชมพูเข้ม ณ บริเวณส่วนบนของศีรษะ ซึ่งเป็นจักรสหัสรารนาถ หรือจักรบัวที่ปลายผม เป็นศูนย์กลางพลังงานทางจิตวิญญาณสูงสุด เกี่ยวกับการตระหนักรู้สูงสุด การรวมเป็นหนึ่งเดียวกับจักรวาล
- รู้สึกถึงพลังงานทางจิตวิญญาณสูงสุด การตระหนักรู้ถึงความเป็นหนึ่งเดียวกับสรรพสิ่ง ให้พลังงานจากจักรสหัสรารนาถไหลเวียนเชื่อมโยงกับจักรอื่นๆ
- จินตนาการให้พลังงานจากทั้ง 7 จักรไหลเวียนเป็นวงกลมอย่างราบรื่น เสมือนเป็นท่อหรือรากแก้วที่เชื่อมโยงระหว่างจักรต่างๆ
- ปล่อยให้พลังงานทั้งหมดผสานเป็นหนึ่งเดียว สมดุล มีพลังและเบิกบาน รู้สึกถึงความสงบ เย็นสบาย และมีสติรู้ตัว
- เมื่อพร้อม ค่อยๆ หายใจออกและเปิดตา รับรู้ถึงสภาวะของร่างกายและจิตใจที่สงบ สดชื่น พร้อมดำเนินชีวิตด้วยสมดุลและสติปัญญา
การปรับสมดุลจักรชากราหรือวงล้อชีวิตทั้ง 7 ด้วยวิธีโยคะนี้ ถือเป็นการฟื้นฟูพลังงานและสมดุลทางกายใจให้กลับคืนสู่ภาวะปกติ ช่วยให้ร่างกายมีพละกำลัง มีจิตใจที่สงบสดชื่น มีสมาธิและปัญญารู้แจ้ง เป็นหนทางสู่การดำเนินชีวิตที่สมบูรณ์ทั้งทางโลกและทางธรรม ควบคู่ไปกับการปฏิบัติตนเพื่อสร้างสมดุลแก่ชีวิตด้วยการทำความดี ฝึกจิตใจ และพัฒนาปัญญาอย่างต่อเนื่อง